بررسی عوامل موثر بر خستگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه‫کننده به درمانگاه دیابت اردبیل

زمینه و هدف: خستگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، شکایت رایجی است که می تواند رفتارهای خودمراقبتی و تلاش‫های افراد را برای کنترل دیابت تحت تأثیر قرار دهد. این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر خستگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد. روش کار: در این مطالعه توصیفی- همبستگی، 218 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به درمانگاه دیابت بیمارستان امام خمینی (ره) اردبیل در سال 1396 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه­ پنج قسمتی شامل فرم اطلاعات فردی- اجتماعی، پرسشنامه­ خستگی، کیفیت خواب پیتزبورگ، افسردگی بک و مقیاس آنالوگ بصری درد صورت گرفت. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و فراوانی) و تحلیلی (ضریب همبستگی پیرسون، مدل رگرسیون خطی و چندمتغیره) در نرم افزار آماری SPSS-22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین نمره خستگی در بیماران شرکت کننده، 17/16±57/07 به دست آمد که نشانگر خستگی متوسط بود. آزمون همبستگی پیرسون، همبستگی معنی داری را بین خستگی با درد (0/01>p، 0/44r=)، افسردگی (0/01>p، 0/59r=)، تعداد عوارض بیماری (0/01>p، 38/0r=)، طول مدت ابتلا به دیابت (0/01>p، 0/21=r)، مدت زمان ورزش (0/01>p، 0/305r=-) و کیفیت خواب (0/01>p، 0/39r=) نشان داد. اما بین خستگی با هموگلوبین گلیکوزیله و شاخص توده بدنی، ارتباط معنی داری یافت نشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون رگرسیون نشان داد که چهار عامل درد، افسردگی، مدت ابتلا به بیماری و مدت زمان ورزش کردن به عنوان پیش بینی کننده های خستگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 می باشند. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که خستگی مشکل نسبتاً شایعی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بوده و عواملی نظیر درد، افسردگی، مدت زمان ابتلا به بیماری و مدت زمان انجام ورزش از عوامل موثر بر خستگی می باشند. لازم است مراقبین سلامتی به ارزیابی خستگی در بیماران مبتلا به دیابت، توجه ویژه ای داشته باشند و مداخلات موثرتری را در جهت کاهش درد و شناسایی و کنترل افسردگی در این بیماران انجام دهند.